Bilim insanlarının evrenin oluşumu ile ilgili öne sürdükleri teori Büyük patlama teorisidir. Buna göre evrendeki madde ve enerji yaklaşık 13.7 milyar yıl önce çok dar bir uzama (Uzam: sınırları belli uzay parçası) hapsedilmiştir. Büyük patlamanın ardından 10-43saniyeden 10-32 saniyeye kadar evren aşırı derecede genişledi. Evren bir atom boyutundan bir portakal boyutuna ulaştı. Ortamda temel parçacıklar (kuarklar ve leptonlar) vardı.
10-32saniyeden 10-5saniyeye kadar geçen süre ön büyüme evresiydi. Sıcaklık 10270C’ye kadar düşmüştür. elektron kuark ve diğer parçalar vardı. 10-6. saniyede hızlı bir soğuma evresi başladı. Sıcaklık 1013 0C ye kadar düştü. Kuarklar proton ve nötronları oluşturabildi. Evrenin büyük kısmı hala fotondu. Fotonlar yüksek enerji ile çarpışarak pozitron- elektron çiftleri üretiyordu. Nötronlar; Proton, elektron ve antinötronlara parçalandı.
ve = kütlesi çok küçük, yüksüz nötrino
Bu tepkime sonucunda ilk Hidrojen çekirdeği ortaya çıktı. Bu çekirdekler Döteryum çekirdeklerini oluşturdu. 3 dakika 46. saniyede sıcaklığın düşmesi ile döteryum çekirdeklerinin kararlılığı arttı.
21H çekirdeklerinden bazıları 42He çekirdekleri ile birleşerek 63Li çekirdeklerine veya nötron tutarak kararsız Trityum ( 31H ) dönüştüler.
Evren çok hızlı soğuduğu için Lityumdan daha ağır çekirdekler oluşamadı.
Büyük patlamadan 300000 yıl sonra sıcaklık 10000 0C ye düştü. Elektronlar, proton ve nötronlarla bir araya gelerek atomları oluşturdu.
Büyük patlama teorisine göre evrenin ilk hızlı genişleme ve soğuma evrelerinden hafif elementler ( H, He ve Li ) oluşmuştur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder