İstemli ve İstemsiz Değişmeler

Herhangi bir dış etki tarafından yönlendirilmeye ihtiyaç duyulmadan gerçekleşen değişmeler istemli değişme olarak adlandırılır.
Kar yağması, nehirlerdeki suyun akması, bazı ağaçların yeşil yapraklarının zamanla sararak yere düşmesi gibi çevremizdeki değişmelerin büyük çoğunluğu doğada insanın müdahalesi olmadan kendiliğinden gerçekleşir.
Diğer yandan bir fırıncı ustasının eline aldığı hamuru şekil vererek ve fırında pişirerek ekmek yapması gibi olaylar ise dış bir etki sonucu gerçekleşir. Bu tür bir dış etki ile gerçekleşen olaylara istemsiz değişme denir.
Demirin paslanması gibi ekzotermik olaylar ve oda sıcaklığında bırakılan buzun erimesi gibi endotermik olaylarda istemli olabilir. Değişmelerin istemli olup olmaması enerjiye bağlı değildir.
kendiliğinden gerçekleşen olayların yürümesini sağlayanın maddelerdeki düzensiz olma eğilimi olduğu görülür. Sonuç olarak kendiliğinden olan bir işlemde sistem ve çevresindeki toplam düzensizlik artar...

Not: istemlilik konusunu daha iyi anlamak için entropi ve gibbs enerjisini inceleyiniz.