İki element arasında birden fazla değişik bileşik oluşuyorsa, elementlerden birinin sabit kütlesine karşılık diğer elementin kütleleri arasında belirli bir oran vardır. Katlı Oranlar kanununu J. Dalton bulmuştur.
- NO2 ile N2O3 bileşikleri arasındaki katlı oran;
(NO2).2 → N2O4
(N2O3).1 → N2O3 Katlı oran; 4 / 3
Aynı işlem oksijen miktarları eşitlenerek yapılrsa katlı oran 3 / 4 bulunur.
Dikkat edilmesi gerekenler;
* Üç elementten oluşan bileşiklerde katlı oran aranmaz. H2SO3 - H2SO4 arasında katlı oran yoktur.
* Farklı elementlerin oluşturduğu iki bileşik arasında da katlı oran aranmaz. CO2 - SO3 arasında katlı oran yoktur.
* Eğer oluşan bileşiklerin kaba formülleri aynı ise katlı oran yoktur. C3H6 - C4H8 arasında katlı oran yoktur.
Örnek Sorular
ÖRNEK 1: C ve H elementlerinin oluşturduğu iki bileşikten birincisinde 6 gram C, 1 gram H , ikincisinde 1,8 gram C, 0,4 gram H ile birleşiyor. Birinci bileşiğin formülü C3H6 olduğuna göre ikinci bileşiğin basit formülü nedir?
ÖRNEK 2: XY4 bileşiğinin kütlece %75’i , X2Yn bileşiğinin de kütlece %80’i X’tir. Buna göre n sayısının değeri kaçtır?
ÖRNEK 3: X2Y5 bileşiğinde X’in Y’ye kütlece birleşme oranı 9 / 5 olduğuna göre XY3 bileşiğindeki kütlece birleşme oranı kaçtır?
ÖRNEK 4: X2Y bileşiğinde X / Y kütle oranı 7 / 4’tür. Eşit kütlelerde X ve Y’den 27 gram X2Y5 bileşiği oluşuyor. Hangi elementten kaç gram artar?
ÖRNEK 5: Aşağıdaki bileşiklerden kütlece karbon yüzdesi en fazla olan hangisidir?
A) C2H6 B)CH4 C)C3H6 D) C3H8 E) C5H12
ÖRNEK 6: Aşağıdaki tabloda bileşiklerin formülleri ve kullanılan X ve Y miktarları verilmiştir. m kaç gramdır?
Bileşik | X | Y |
X3Y2 | m | 10,2 |
X2Y5 | 6,4 | 25,5 |
ÖRNEK 7: Aşağıdaki tabloda verilen değerlere göre I.bileşiğin formülü nedir?
X | Y | Formül | |
I.bileşik | 7 | 3 | ? |
II.bileşik | 21 | 8 | X3Y4 |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder